Staliwo - zastosowanie, definicja, oznaczenia

 

Metal to najważniejszy materiał, jaki jest używany do budowy różnego rodzaju maszyn, elektronarzędzi, pojazdów mechanicznych itp. Wpływ na to mają jego właściwości, czyli twardość, wytrzymałość na działanie czynników zewnętrznych, wytrzymałość mechaniczna. Choć metal jest materiałem twardym, jednocześnie jest możliwa jego obróbka. Kolejną ważną rzeczą, która interesuje nas tutaj najbardziej, jest możliwość modyfikacji jego właściwości poprzez dodatki stopowe. Tak powstaje właśnie staliwo, o którym zaraz powiemy więcej. Zestawienie staliwo a stal pomoże nam także wskazać na istotne różnice między tymi podobnymi materiałami. Pora już więc odpowiedzieć na pytanie, czym jest staliwo, definicja jaka tutaj powinna być przedstawiona musi uwzględnić opozycję pary - staliwo a stal. Otóż staliwo jest po prostu specyficznym stopem wieloskładnikowym, na który składa się żelazo połączone z węglem. Rozwijając temat szerzej, należy przyznać, że na pytanie o to, czym jest staliwo, definicja odpowiada, że staliwo to stal o zawartości węgla od 0,1 do 0,25%. Nie jest ona poddana plastycznej obróbce ale jest odlana w odlewnicze formy. Można już więc zauważyć, że jeśli mówimy o stali, rozumiemy przez nią stop żelaza i węgla, którego zawartość wynosi do 2,11%.

 

Staliwo i jego struktura

Jeżeli chodzi o dokładniejszą informację o tym, czym jest staliwo, struktura staliw żaroodpornych i żarowytrzymałych, staliw odpornych na korozję, należy powiedzieć, że tworzą ją ferryt i węgliki, perlit i węgliki, austenit wraz z węglikami, martenzyt wysokoodpuszczony. To, jakie jest staliwo, struktura którego typu nadaje się do wybranych prac, zależy od rodzaju. Wyróżnia się staliwo niestopowe oraz stopowe. W przypadku pierwszego rodzaju staliwo zastosowanie ma konstrukcyjne oraz na odlewy do pracy pod ciśnieniem, w przypadku drugiego rodzaju staliwo zastosowanie ma także konstrukcyjne, także maszynowe, narzędziowe, żaroodporne, odporne także na korozję i żarowytrzymałe. O tym zaś, jakie staliwo oznaczenia posiada, powiemy już za chwilę.

 

Właściwości staliwa i jego oznaczenia 

Staliwo jest materiałem, który charakteryzuje się bardzo dobrą plastycznością, w związku z tym podatnym na dowolne kształtowanie. Staliwo właściwości posiada również bardzo dobre pod względem wytrzymałościowym, dlatego też tak chętnie jest wykorzystywane w produkcji, mechanice, wszelkiego rodzaju przemyśle zajmującym się wytwórczością maszyn itp. Staliwo właściwości ma więc z chęcią przyjmowane w branżach, które wykorzystują spawanie jako proces produkcji. Charakteryzuje się także bardzo dobrą skrawalnością, wybitnie dobrze poddaje się obróbce cieplno-chemicznej. Kolejna ważna rzecz, która powoduje, że staliwo właściwości ma tak nagminnie wykorzystywane w przemyśle, to koszt, jaki trzeba ponieść przy produkcji seryjnej rzeczy ze staliwa. Jest on dużo niższy niż w przypadku innych materiałów stalowych. Materiał ten jest także lepszy od żeliwa. Często padają pytania o to, jak odróżnić staliwo od żeliwa. Najlepiej porównać te dwa materiały właśnie pod względem właściwości. Staliwo ma lepsze właściwości mechaniczne od żeliwa, można je plastycznie dobrze obrabiać. Wspominaliśmy także już o tym, że staliwo jest dobrze spawalne. Takie trzy podstawowe aspekty, które każdy pytający o to, jak odróżnić staliwo od żeliwa powinien wiedzieć to: różny skład chemiczny staliwa i żeliwa, odmienna zawartość węgla i dodatków i fakt, że staliwo jest odlewane, nie poddawane obróbce plastycznej. Na koniec trzeba jeszcze powiedzieć o tym, jakie staliwo oznaczenia posiada. Przydaje się to przy rozróżnieniu różnych metali. Tak więc znak staliwa to litera L, liczba, która określa zawartość węgla i litera na oznaczenie pierwiastków stopowych.